واحد توسعه تحقیقات بالینی بهشتی

دستورالعمل حمایت از فعالیت های پژوهشگران و فناوران دانشگاه های علوم پزشکی کشور

مقدمه

این دستورالعمل در راستای اجرای بند (الف) و (ل) ماده7 قانون تشکیل هیأت امنای دانشگاه­ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی مصوب 23/12/1367 به جهت حمایت از فعالیت های پژوهشگران و فناوران کشور به استناد ضوابط و مقررات ابلاغی از جمله ماده 5 قانون جهش تولید مورخ 11/02/1401 مجلس شورای اسلامی و همچنین آیین‌نامه‌ حمایت‌ از دانشمندان‌ و پژوهشگران‌ برتر به شماره‌ .27318ت‌30727هـ تاریخ ‌05/05/1384 کشور تدوین گردیده که پس از تصویب در هیأت امنای دانشگاه/ مؤسسه قابل اجرا می باشد. این دستورالعمل در دو بخش حمایت از مقالات/کتب منتشرشده و محصولات/خدمات دانش بنیان و فناورانه تدوین شده است.

ماده 1: تعاریف

فعالیت‌های پژوهشگران: هر گونه فعالیت در قالب انتشار مقالات در مجلات معتبر و علمی-پژوهشی و پژوهش های محصول محور توسط پژوهشگر(ان)

پژوهشگران: کلیه محققین و فناوران شامل اعضای هیأت علمی، دانشجویان و کارکنان مؤسسه

مؤسسه: اصطلاحی عمومی است که به همه موسسات آموزشی و یا پژوهشی اعم از دانشگاه ها، پژوهشگاه ها و غیره که دارای مجوز شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی به آموزش و پژوهش می‌پردازند، گفته می‌شود.

واحدهای تابعه دانشگاه: به دانشکده، مراکز تحقیقاتی، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها و مراکز توسعه بالینی دارای شورای پژوهشی اطلاق می شود.

طرح: پروژه های پژوهشی که توسط اعضای هیات علمی، دانشجو و یا کارمندان به شورای پژوهشی دانشگاه ارائه می گردد.  

مجلات معتبر: به مجلاتی اطلاق می شود که در سامانه منبع یاب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نمایه شده باشد و همچنین در فهرست مجلات نامعتبر وزارت بهداشت، درمان و آموزشی پزشکی نباشند.

مجلات داخلی: به مجلات فارسی یا انگلیسی زبان داخلی اطلاق می شود که صاحب امتیاز آن یک شخص حقیقی یا حقوقی ایرانی باشد یا در کشور ایران منتشر (فرمت چاپی یا آنلاین) شود. این مجلات بایستی دارای رتبه علمی-پژوهشی از یکی از وزارتین بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و علوم، تحقیقات و فناوری باشند یا اینکه در یکی از نمایه نامه های معتبر PubMed یا Scopus یا Web of Science نمایه شده باشند.

مجلات داخلی علمی-پژوهشی: به مجلات فارسی یا انگلیسی زبان داخلی اطلاق می شود که دارای رتبه علمی-پژوهشی از یکی از وزارتین بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و علوم، تحقیقات و فناوری باشند.

نمایه نامه معتبر: منظور انتشار مقاله در مجلات نمایه شده در سه پایگاه Web of Science، PubMed و Scopus می باشد.

وابستگی سازمانی: آدرس سازمانی نویسندگان در مقالات که در پایگاه های اطلاعاتی قابل مشاهده باشد.

ثبت اختراع بین المللی: منظور از اختراع بین المللی مواردی است که در دفاتر ثبت اختراعات آمریکا، ژاپن، اتحادیه اروپا، انگلستان، استرالیا، چین و روسیه به ثبت رسیده باشد.

ثبت اختراع داخلی: منظور از اختراع داخلی مواردی است که به تایید سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران رسیده باشد.

حق التحقیق: مبلغی است که به منظور حمایت از فعالیت های پژوهشگران و فناوران دانشگاه در قالب ارائه مقاله یا محصول تخصیص می یابد. 

بخش اول: دستورالعمل حمایت از مقالات و کتب منتشر شده

ماده 2: کلیه مقالاتی که شامل دریافت حق التحقیق می باشند می بایست از کمیته اخلاق پزشکی کد اختصاصی اخلاق را دریافت کرده باشند. دریافت کد اخلاق برای مقالات مروری، مروری نظام مند و متاآنالیز که در آن‌ها داده های انسانی، نمونه های حیوانی یا بافتی گزارش نشده باشد الزامی ندارد.

ماده 3: حق التحقیق صرفا به مقالات چاپ شده ای تعلق می گیرد که در آن‌ها وابستگی سازمانی استاندارد و صحیح دانشگاه یا سازمان مربوطه با رعایت کلیه دستورالعمل های ابلاغی از سوی معاونت تحقیقات و فناوری درج شده باشد.

• تبصره 1: در مورد مجلاتی که فقط نسخه الکترونیک دارند، مقاله ای نهایی تلقی می شود که حداقل دارای دوره و شماره شناسایی مقاله باشد و یا در نمایه نامه معتبر قابل رویت باشد.
• تبصره 2: ملاک درج صحیح نام دانشگاه در قسمت وابستگی سازمانی مقاله و نه در قسمت آدرس مکاتبه است.

ماده 4: اولویت پرداخت مبلغ حق التحقیق، نویسنده مسئول با وابستگی دانشگاه مربوطه می باشد. به منظور حمایت از همکاری های بین دانشگاهی، در صورتی که نویسنده مسئول از دانشگاه دیگری باشد نویسنده اول می تواند برای دریافت حق التحقیق اقدام نماید. سایر نویسندگان مقاله نمی توانند برای دریافت حق التحقیق اقدام نمایند.

• تبصره 3: به مقالاتی که دارای دو نویسنده مسئول یا دو نویسنده اول مشترک از یک دانشگاه می باشند، حق التحقیق تنها به یکی از نویسندگان مسئول (یا یکی از نویسندگان اول) با موافقت کتبی نویسنده دوم پرداخت خواهد شد.
• تبصره 4: در خصوص درج وابستگی سازمانی دوگانه، درخواست حق التحقیق مقاله تنها از مؤسسه ای قابل پرداخت است که نام آن در وابستگی سازمانی اول آورده شده باشد.

ماده 5: میزان حق التحقیق به مقالات چاپ شده در مجلات داخلی و خارجی ایندکس شده در Web of Science، PubMed یا Scopus برای مقالات اصیل پژوهشی، مروری، مروری نظام مند و متاآنالیز، معادل A خواهد بود.

• تبصره 5: میزان حق التحقیق پرداخت شده به تمامی مقالات منتشر شده در مجلات فارسی یا انگلیسی زبان داخلی نمایه شده در یکی از پایگاه های PubMed یا Scopus یا Web of Science برابر A خواهد بود. موارد حمایتی ذکر شده در ماده 6 و 7 و تبصره های 12 تا 14 به این مقالات تعلق می گیرد.
• تبصره 6: در خصوص مقالات منتشر شده در مجلات بین المللی، حق التحقیق ذکر شده در این آیین نامه تنها به مقالاتی تعلق می گیرد که مجله جزء چارک های Q1 یا Q2 (در سال انتشار مقاله) بر اساس رتبه بندی CiteScore باشد. موارد حمایتی ذکر شده در ماده 6 و 7 و تبصره های 12 تا 14 به این مقالات تعلق می گیرد.
• تبصره 7: به منظور حمایت از نشریات داخلی، به مقالات چاپ شده در مجلات داخلی علمی-پژوهشی نمایه نشده در نمایه‌نامه‌های Web of Science, PubMed, Scopus نیمی از میزان حق التحقیق مذکور در ماده 5 تعلق خواهد گرفت.
• تبصره 8: میزان A بر اساس سیاست های دانشگاه در ابتدای هر سال تعیین و تصویب می شود. این مبلغ برابر 15 میلیون ریال +͟50 %  میباشد .
• تبصره 9: در ابتدای هر سال بایستی مقدار A افزایش یابد. این افزایش به میزان درصد افزایش حقوق اعضای هیات علمی می باشد.
• تبصره 10: حداقل و حداکثر میزان A، به میزان افزایش سالیانه مطرح شده در تبصره 9، افزایش می یابد.
• تبصره 11: حق التحقیق به مقالات پر نویسنده (بیش از صد نویسنده) مانند مقالات حاصل از GBD و یا موارد مشابه، تنها به نویسنده مسئول یا اول واجدشرایط تعلق می گیرد.

ماده 6: به ازای هر واحد ضریب تأثیر ((Impact factor مبلغ 10% به حق التحقیق ذکر شده در ماده 5 اضافه می‌شود. 

ماده 7: علاوه بر افزایش 10 درصدی حق التحقیق با ازای هر واحد ضریب تاثیر، در خصوص انتشار مقاله در مجلات 1% حیطه تخصصی بر اساس رتبه بندی SNIP 20 درصد و انتشار مقاله در مجلات 5% حیطه تخصصی 15 درصد به حق التحقیق پایه (ماده 5) افزوده خواهد شد.

• تبصره 12: در مورد مقالات با نویسندگان مشترک بین المللی، معادل10% به حق التحقیق پایه افزوده خواهد شد. در صورتیکه نویسنده بین المللی حاضر در مقاله، نویسنده اول یا مسئول مقاله باشد میزان افزایش 20% مقدار حق التحقیق پایه (ماده 5) خواهد بود.
• تبصره 13: در صورتی که افیلیشن کمیته تحقیقات دانشجویی، افیلیشن اول یکی از نویسندگان مقاله باشد، 10 درصد به میزان حق التحقیق پایه (ماده 5) افزوده می گردد.
• تبصره 14: در راستای حمایت از مجلات داخلی نمایه شده در نمایه نامه های معتبر، به مقاله منتشر شده در مجلات داخلی که حداقل در یکی از پایگاه های Web of Science, PubMed, Scopus نمایه شده باشد، 10 درصد حق التحقیق (ماده 5) افزوده می شود.
• تبصره 15: مهلت ارسال مقالات چاپ شده جهت دریافت حق التحقیق در هر سال میلادی، تا پایان سال میلادی بعد خواهد بود. برای مقالات فارسی این مهلت تا پایان دی ماه سال شمسی بعد خواهد بود.
• تبصره 16: موارد حمایتی ذکر شده در ماده 6 و 7 و تبصره های 12 تا 14 مشمول سقف ذکر شده در ماده 5 نمی شوند.
• تبصره 17: پرداخت حق التحقیق مقالات چاپ شده در مجلات داخلی و خارجی ایندکس شده در Web of Science، PubMed یا Scopus پس از نمایه شدن مقاله در این پایگاه ها انجام می شود. لذا ثبت این مقالات برای دریافت حق التحقیق بایستی پس از نمایه شدن مقاله در پایگاه های معتبر انجام شود.
• تبصره 18: حق التحقیق مقالات چاپ شده در مجلات داخلی علمی-پژوهشی نمایه نشده، پس از چاپ مقاله پرداخت می شود.
  

ماده 8: حق التحقیق پرداختی این دستورالعمل شامل خلاصه مقالات و یا مقالات کامل چاپ شده در کتابچه مرتبط با همایش‌های علمی و یا موارد مشابه نمی‌شود.

ماده 9: انتشار کتب نمایه شده در پایگاه اسکوپوس، مشمول دریافت حق التحقیق ای معادل دو برابر ماده 5 این آیین نامه خواهند بود. دریافت حق التحقیق کتب، تنها یکبار توسط یکی از نویسندگان روی جلد کتاب امکان پذیر خواهد بود. برای اخذ حق التحقیق کتب، نیاز است تاییدیه سایر نویسندگان نیز ضمیمه شود. نویسنده مربوطه در این مورد، بایستی حتما وابستگی سازمانی صحیح و کامل سازمان ذینفع را در کتاب ثبت کرده باشد. 

بخش دوم: دستورالعمل حمایت از محصولات/خدمات دانش بنیان و فناورانه

ماده 10: طرح ها، پایان نامه ها یا مقالاتی که همراه با یکی از موارد زیر باشد به عنوان پژوهش محصول محور در نظر گرفته خواهد شد و حق التحقیقی به میزان اعلام شده در ادامه به آن ها تعلق خواهد گرفت:

1. ثبت اختراع حاصل از طرح در دفاتر ثبت اختراعات ملی و دفتر ثبت اختراعات ژاپن (JPO)، دفتر اختراعات روسیه و PCT (معادل حق التحقیق ماده 5).
2. ثبت اختراع حاصل از طرح در دفاتر ثبت اختراعات آمریکا (USPTO) و دفتر ثبت اختراعات اروپا (EPO) (معادل دو برابر حق التحقیق ماده 5).
3. ساخت و تولید نمونه اولیه (Prototype) از محصول/خدمات فناورانه منتج از پایان نامه یا طرح های فناورانه (دارو، تجهیزات و ملزومات پزشکی، نرم افزار کاربردی و غیره) (معادل یک و نیم برابر حق التحقیق ماده 5).
4. محصول منتج از طرح که مجوز تولید آن از سازمان غذا یا دارو یا اداره کل تجهیزات پزشکی کسب شده باشد (دو برابر حق التحقیق ماده 5).
5. محصول منتج از طرح که تبدیل به محصول تجاری شده باشد (سه برابر حق التحقیق ماده 5).
6. تاسیس شرکت دانش بنیان، شرکت و واحد فناور مبتنی بر محصول/خدمات فناورانه منتج از طرح و مستقر در مرکز رشد، نوآوری و پارک های علم و فناوری (معادل دو برابر حق التحقیق ماده 5).
7. تاسیس شرکت دانش بنیان، شرکت و واحد فناور مبتنی بر محصول/خدمات فناورانه منتج از طرح و عدم استقرار در مرکز رشد، نوآوری و پارک های علم و فناوری (معادل حق التحقیق ماده 5).

8. اخذ مجوز دانش بنیان برای محصول فناورانه تولید شده در دانشگاه های علوم پزشکی (معادل دو برابر حق التحقیق ماده 5).
9. ارایه طرح کسب و کار (Business Plan) مورد تایید برای تجاری سازی نمونه اولیه تولید شده پس از تایید شورای فناوری دانشگاه (معادل حق التحقیق ماده 5).
10. فروش دانش فنی محصول فناورانه منتج از طرح در داخل و خارج کشور و ارائه مستندات تراکنش مالی (دو برابر حق التحقیق ماده 5).

• تبصره 19: در صورتی که از یک طرح فناورانه مقاله ای منتشر شود حق التحقیق این مقالات، به صورت مجزا از محصولات فناورانه آن‌ها محاسبه و پرداخت خواهد شد.

دستورالعمل حمایت از فعالیت های پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی